Pionieren

Yasin Torunoglu: “De woonvisie van de gemeente Eindhoven zet aan tot pionieren. Daarom worden de woningen gebouwd in een reeds bestaande wijk. Bosrijk is uitermate geschikt voor dit innovatieve project. De architectuur is passend in de omgeving en de woningen sluiten aan bij de gemeentelijke ambities voor dit gebied (duurzaam, innovatief, hoge beeldkwaliteit, beelden in het landschap).” Dat pionieren heeft natuurlijk gevolgen voor bijvoorbeeld de vergunningverlening. De gemeente Eindhoven heeft daarin een voortrekkersrol. Zij is nauw betrokken bij het gehele project zodat de omgevingsvergunning juist en tijdig kan worden afgegeven. De gemeente hoopt dat met de inzet van de 3D-printtechniek er een betaalbaar, duurzaam en vraaggericht woningaanbod zal ontstaan.

Ontwikkelen van nieuwe kennis

Is het ontwerponderwijs voorbereid op een verschuiving in de bouw, wat betekent 3D-betonprinten voor onderwijs en onderzoek? Theo Salet: “We zijn bezig met het ontwikkelen van nieuwe kennis en gaan daarbij revolutionair te werk. Nadenken over waar je voor staat en met wie je kunt samenwerken zijn daarbij belangrijk. Alleen zo kun je een revolutie teweeg brengen. 3D-betonprinten vraagt om een ander soort onderwijs, gericht op iets wat er nog niet is. Wij zijn niet voor niets een technische universiteit. Wij brengen oplossingen aan waar de samenleving om vraagt. Dat vraagt om initiatieven van buitenaf. 3D-betonprinten is zo’n initiatief en leidt tot een ontdekkingstocht zonder daarbij te weten wat het ons uiteindelijk gaat brengen.”

Robotisering tijdens de uitvoeringsfase

Wat betekent 3D-betonprinten voor de bouwer, zijn zij straks overbodig als de consument het product via internet kan bestellen? Welke nieuwe rol zien zij voor zichzelf? Rudy van Gurp: “Het gaat in de bouw niet alleen om de techniek, maar juist om een vertaling te maken naar ruimtes waar je graag in verblijft. Onderscheidend kijken naar de toekomst, met nieuwe technieken op een nieuwe manier samenwerken. We worden als bouwer regisseur van een innovatief proces. Niet meer simpel stenen stapelen en installaties aan elkaar knopen. Samen met onze partners bedenken we alle details voor de eerste keer. Want één ding is wel duidelijk: je kunt het niet alleen en dat zou je ook niet moeten willen. De gemeente Eindhoven heeft daarin een belangrijke faciliterende rol: zorgen dat de benodigde vergunningen verkregen wordt.”

Digitalisering kan ervoor zorgen dat de fragmentering die ontstaan is in de bouw weer op te heffen. Dat vraagt om aanpassingen en samenwerken. We hebben alleen nog niet de ontwerptools. En 3D-printen is wel ontwerpen vanuit de techniek. Laten we kijken wat de techniek kan en laten we daarna construeren en ontwerpen.

Jelle Houben vond de weg naar het uiteindelijke ontwerp niet moeilijk. De plek en de nieuwe techniek hebben tot het uiteindelijke ontwerp geleid. Jelle: “Het voelde bijna als een invuloefening. Daar is geen lang denkproces aan vooraf gegaan.” De architect voelt zich niet overbodig worden. Ontwerpen komen voort uit de manier hoe we dingen kunnen maken, dat doen we al heel lang zo, maar nu voegen we iets toe. Nog veel meer dan voorheen zal de architect zich moeten verdiepen in de technische mogelijkheden van het bouwen. Dat biedt perspectief en zorgt voor nieuwe mogelijkheden. Een aantrekkelijk ontwerp zit hem in maatwerk, diversiteit, voor ieder wat wils. Echt eigenaar zijn van de plek.

Samenwerken

Alle partners in het project Milestone werken belangeloos en vanuit oprechte interesse samen. Zij zijn bereid een stuk van hun winst te investeren. Zij tonen lef en durven te investeren in dingen die ze leuk vinden en waar ze in geloven. Het enthousiasme zorgt voor intrinsiek samenwerken. De jongere generatie kan deze slag veel sneller maken omdat zij al veel meer gewend zijn zo te werken. Dat is al duidelijk zichtbaar bij de TU studenten die bij het project betrokken zijn.